Den Bosch, een hele Noord-Brabantse culinaire tros

Den Bosch, een hele Noord-Brabantse culinaire tros
Dat Noord-Brabant voor 2018 in de Lage Landen als de European Region of Gastronomy zal worden gelabeld is een bijzondere opsteker voor geheel
Nederland. Zoveel werd duidelijk tijdens een tweedaagse persreis
waarbij kon worden kennis gemaakt met veel regionale specialiteiten.

‘Aanspoelen’ in het Mövenpick Hotel ’s Hertogenbosch, het klinkt al
‘hertogelijk’ met een bijzonder mooi aantrekkelijk waterrijk en natuurlandschap.

Beet in Dungense dame?
Hierna werd de ‘polonaise’ op gang getrokken via Boer Goossens.
Er mocht daar een beet worden gezet in de Dungense Dame.
Het is niét te interpreteren als grensoverschrijdend gedrag, maar als een eresaluut aan een authentiek Nederlands worstenbrood. (Zeg nooit ‘saucijzebroodje’ want dan zit je het in Holland of Den Haag met mes en vork te eten!)
Er is ook een verschil met de Vlaamse versie in bladerdeeg, wel eens
met suikervrije ‘cômpote’ gegeten. Geef de appelmoes eens door!?
dixit Toon Hermans uit het Limburgse Sittard.
In dat Noord-Brabantse schippersgebied werd het veelal uit het vuistje gegeten, staande aan het water. Actueel wordt nu aangeknoopt met die
traditie, al evenzeer voor toeristen en zeker met karnaval of feestelijke aangelegenheden het hele jaar door.
Er gaat toenemend veel meel- en mailaandacht naar “beter”.
En met eten wil men dat-het-nog-lang-moge-duren met onze aarde.
Duurzaamheid/sustainbility…weet je wel? De Brabantse eigenheid wordt
anno 2017 uitgedrukt in innovatie, diversiteit en gastvrijheid.
En er wordt gewerkt aan een veggie-variëteit met 7 groenten…
Landbouw en… lekker eten

De korte presentatie over het VERLOOP van de persreis,
het AGRIFOOD-project en Noord-Brabant als European Region
of Gastronomy 2018 wekte verheldering en verwachting.

Dan kon er gefietst worden naar de Dungense Molen.

Daar pakte Hans Toelen uit over zijn eigen, unieke manier van ‘brood bakken’, over natuurlijke gisting en desem. Buiten ‘leunt’ een gigantische
molensteen tegen de bergmolen. In de aanpalende nieuwbakkerij van
de niche’aanpakker hoor je het verhaal van speltbrood, een variëteit van witbrood, bruinbrood…kortom wel 9 soorten brood. Hij doet slechts
deels toegevingen naar de traditionele wijze van broodbakken.
Het zout om de smaak toch wat te accentueren komt uit Normandië.
Alvast 400 klanten komen uit een straal van wel 40 km, behalve nog
de bestuurders van motorhomes, campingtoeristen… en verblijvers
in vakantieappartementjes. En ook croissantjes en appelflappen
laten zich graag uit de oven lichten. “Tegen grote ovens kan je toch niet
gapen!”…zie je de bakker vol passie denken?
Gefietst naar de molen…
Hoog nabij de molenwieken kan de molenaar vertellen hetgeen allemaal
gebeurt vooraleer er brood wordt gebakken.
Hij wist aangenaam te vertellen hoe tarwe wordt vermalen.

Je ziet er zelfs hoe het voeder voor de De Dungense Poule wordt
gemaakt die ook wel culinair het label ‘De Dungense Boschkip’ meekrijgt.
***
Fietsen dan…
Transfer met de fiets naar Poule Den Dungen…

Nicky Sanders verhaalt op een onderhoudende manier hoe de Poule
Den Dungen wordt gekweekt.
Hij is verantwoordelijk voor het fokken van deze unieke en bijzonder
smakelijke kip.
Het gaat er om een rechtstreekse afstammeling van de beroemde
Poulet de Bresse.
Je ziet de witpoeltjes pikken en dartelen tussen de voedertorentjes.
Ze genieten complete ‘uitloop’, binnen op houtkrulsel met uitgebalanceerd
voedermengsel en bùiten, zeker de 3 laatste weken op pikgras, kruiden
en zaden.
Noteer dat de Bresse’kip, lookalike pas recentelijk weer beperkt verkrijgbaar is geworden. En dat allemaal op basis van 100 eieren die succesrijk konden
worden uitgebroed, nadat ingevoerd uit Frankrijk. Het culinaire, zeer smaakbare poule-vlees is koopbaar in Maastricht en …mogelijk weldra
ook in Hasselt en Diest.
ça roule ma poule!
Aansluitend kon in de wei worden genoten van een lunch met o.a.
kroketjes en soep van Poule Den Dungen… Soep geldt, zowel in restaurants als in hotelscholen immer als een ‘kwalificatieproef’,
En daar zit het restaurant van Boer Goossens zéker goed.
Er werd een rilette van Den Dungenkip aangereikt met molenbrood.
De bouillon was een échte, goed getrokken met stukjes van de Dungenkip met garantie voor een smakelijke en sappige tekstuur én… nog verrijkt
met groentjes.

De aansluitende ‘ragout’ met kroketjes kon versterkt worden gesmaakt met een fijn wijntje van de Apostelhoeve nabij Maastricht :
een Cuvée 12 van 2016. Hiermee kon het etensfestijn succesrijk worden begeleid en afgesloten.

Naar de Abdij van Berne

De Abdij van Berne is de oudste abdij van Nederland (1134).
De Norbertijnen werden er tijdens de godsdiensoorlogen verdreven.
Er zijn tegenwoordig opnieuw paters ingekwartierd en dat geeft een bijzondere spirituele en sacrale sfeer.
Er is, vertrekkend vanaf de zonnewijzer en de stijlvolle gebouwen. bijzonder veel historisch te ontdekken.

Een prachtige, uitgegroeide bomencollectie omzoomt de abdij die ooit als een boerenhoeve is begonnen en dan als een ‘slotje’ werd omgeven.
In de verschillende ruimten en de gangen krijg je bijzonder veel
‘verstaanbare’ historiek te zien, temeer als je door de toeristische gids
wordt rondgeleid.

De Norbertijnentrap, geschilderd door Pieter Thys is afkomstig van
het Norbertijnessenklooster in Mechelen. Nog bezienswaardigheden
zijn het ‘Tafelblad der Maaltijden’, de abtswapens…enzomeer.

Berne Abdijbier
Sinds 2015 wordt door de stichting, weliswaar in Wallonië, ook weer gebrouwen. Het resultaat zijn de bieren
Norbertijn Blond (6°),
Prior Dubbel bruin met een zoet accentje (8°),
Abt Tripel
en het nieuwe Witheren Wit (4°).
In juli 2017 kon zelfs de Abt Generaal Quatrippel (10,5°) worden ingeflest.
Het zijn allemaal bovengistende bieren met nagisting op de fles.
Het wordt in beperkt oplage gemaakt en is enkel in de regio verkrijgbaar.
Voor 10 euro krijg je er 2 bieren geserveerd, historiek en
verhaaltjes verteld tijdens een waarlijk beklijvende rondleiding.
Pick up?
Dan transfer naar Mövenpick Hotel in ’s Hertogenbosch.
Ze hebben er veel zin voor symboliek met wapperend de verschillende
vlaggen en uiteraard ook de Zwitserse. Het merkbegrip doet ongetwijfeld
tweeledig evenzeer aan ijscrème denken. Het mes aan twee kanten laten
snijden? Ach ja, waarom niet!

Ze tappen er een heerlijk Limburgs Brandbiertje en bieden lekkere snackjes
aan zoals aardappel_in_de_schil, chipjes met Averna…ook vlekkeloos ontbijspek.
Er wordt daar onder de koepel van de Tulip Hotels gebouwd aan de toekomst
van Brasserie & Bar Central.
De zijdelingse verbouwingswerken mogen je niet beletten om een indringend
bezoek te brengen aan ‘De jaren 80 * Doemdenkers en positivo’s’ in het
Noord-Brabants Museum.

Ook Oss…overstijgt de Côte à l’os.
Het mes speelt al heel lang een belangrijke rol in de geschiedenis van Oss.
Jarenlang ‘durfden’ ze de bevolking messentrekkers te noemen. Oss en het mes horen bij elkaar, ook nu nog.
En durf je ingraven in de Ijzertijd. In het beroemde vorstengraf in Oss
werd een heel groot en oud mes, een kromzwaard gevonden.
Wie wil de korst?
Vele Ossenaren werkten in de jaren dertig van de vorige eeuw in de vleesfabriek. Het mes was hun gereedschap. Je mag aannemen dat het mes
ooit gebruikt werd buiten de fabriek… om thuis hompjes brood te snijden
of ”om een vrouw te vrijwaren” ten overstaande van rivalen of zo!?
Uit de vleesverwerkende industrie kwamen grote multinationals
voort zoals Unilever en Organon, dit laatste waar gereputeerd wetenschappelijk veel hormonale produkten zoals ‘de pil’ wordt gemaakt.
Nostalgie of wat?
Nù nog gebruiken Ossenaren graag een mes, het lijkt
wel ingebakken in de volkscultuur. Een zakmes is wel handig om een stukje stokbrood te snijden of een flesje wijn open te trekken. Zie ze fietsen of wandelen langs de Maas, in de polder of in de mooie bossen van Maashorst…wie wil de korst?
*****
Lekkere Bosch’design…
Er was aperitief, citruspanache in het hotel met aansluitend walking dinner.
Behalve culinair wordt ook veel gedaan aan de bordschikking.
Dàg mag je kaderen binnen Bosch Design = Lekker.
In het centrum van ’s Hertogenbosch biedt telkens een ander
restaurant een lekker gerecht aan.

Culinair zappen door de stad Den Bosch loont beslist de moeite.
Het restaurant Super de Luxe biedt kalfsdesign met een flink glas wijn;
de Pilkington, een etablissement uit 1990 behalve de sfeer een vers, fris
bord eten en in De Diese gegrilde zalm, salade, pompoen, dille…
waarbij de rookoven nooit ver weg is.

Het Golden Tulip hotel…citruspanache…
Een volgende dag is een transfer naar Landerd…een aanrader!
Waar de slogan heerst ‘We are Food’, het eetbare landschap, Maashorst Natuurlijk”.

In Landerd kan Sjef Van Dongen, landschapsarchitect van het Zeeuwse Fruythof De Brand een aantal van zijn “eetbare landschappen” laten zien die hij op verschillende locaties in de gemeente heeft aangelegd. Hij heeft er nu een passie bij gekregen. Hij wil paw paws, van oorsprong een amerikaanse fruitsoort, familie van de papaya kweken.

Vermeld bedrijf troont zich met toegepaste begrippen als bio-diversiteit,
permacultuur en veel innovatie…ook bevruchtend vanuit de Landbouwuniversiteit van Wageningen. Er staat een veelhoekige, windbestendige constructie… en binnen de weelderige kweken noemen
we graag druiven, Japanse kers voor de eetbare bloemetjes, boerenkool
en vele ‘vergeten groenten’, rucola, andijvie, symkruid, graszuring etc.…
En de kippen buigen zich over groenteafval, soms gevat in een ontworpen kippentractor om van het ene perceel naar het andere te zappen.
Veel primeurgroenten zien er het lente- en zomerlicht.
Nieuwbakken bijenkorven werden volgens vernieuwd concept
in Amerika ontworpen en de bijen vertonen veel haaldrift. Er komen salamanders, egels en libellen voor…
Dàt is bijzonder veelzeggend, maar laat je terplaatse zeker de flow van humus tonen!

Hossen en tossen?
Bij transfer naar Oss kom je geamuseerd terecht In de interactieve Landerij VanTosse
Je kan er een waaier van lokaal geteeld voedsel zoals spelt, gerst, hop en zelfs cranberries voor een bijzonder ijsje ontdekken. Er valt te plukken en te proeven terwijl je er geniet van het prachtige landschap.
Zie die keurige fietsboekjes die je begeleiden tussen al die ontdekkingen
in het Noord-Brabantse platteland…
Spelt in hooimijt?
Terplaatse zie je letterlijk een geheel van prachtig onderhouden landschaps-elementen met rugdekking van het Waterschap en geografisch mooi ingepast. Onderzoekspartners ondersteunen de projecten en ze telen
bijvoorbeeld ganse vaten cranberries voor jam en sausjes zonder kleur-, geur- of smaakstoffen. Gerst weten ze er te vermouten en aan te leveren
aan de bierbrouwers. Een 35-tal oude bonensoorten telen ze in de tuinen
en ze maken er een lekkere “bonenburger’ van.
Het project landschapsbeheer wordt mee gedragen door vrijwilligers.
Met hop en gerstemout knipogen ze naar de wereldmarkt en lanceert men
zich in de bierketen. 35 ha akkerland en bosjes, arme zandgrond…het
kon allemaal worden omgeturnd tot gepaste teelten…met zijdelings houtwallen en akkerbloemen… en de Siberische honingbij.

Oss, culinair hoog te prijzen!

Een lunch kan je rijkelijk en veelplaatsig kiezen in Oss…
In het midden van de Peperstraat werd alvast voor de toeristische journalisten een tafel ontdekt waar de chefs van verschillende restaurants een streekmenu serveerden.
‘Kleine hapjes’ konden er worden geapprecieerd als prinselijke amuuskes.
Iets gepekelde zalm werd verrijkt met een zoetzuur sausje en rode biet.

Oss? dat is een mozaïekstad in de vele betekenissen van het woord.
In de Peperstraat kregen de paarden wat peper of wat mierikswortel anaal
ingelepeld…zodat ze vurig en opgefleurd in de straten en op de markt zouden verschijnen. Sinds 1399 kon de stad zich veelzijdig Middeleeuws
ontwikkelen.
Noord-Brabantse sfeer
Om in de mood van Noord-Brabant te komen werd een prachtig foto-inspiratieboek gemaakt onder de titel “Daar stroomt het leven…” met veel
inhoud over de adembenemende natuur, inspirerende mensen met liefde
voor ambachtelijke productie, waardevolle cultuurhistorische plekken
en culinaire verrassingen. De inwoners zijn terecht trots op de rijke
geschiedenis van landbouw, voedsel en op de toekomst, verbindend
de stad en het buitengebied. De opbrengst van de publicatie wordt besteed
aan goede doelen met betrekking tot… kinderen en geschikte voeding.
En lanceer je alvast best via de spiraalbrochure “VERS, VERSER…Wie fietst het VERST?”

Loop van de klaveren naar de Dieze…
We ontdekken de historische binnenstad tijdens een boottocht op de
Binnendieze. Den Bosch ligt ‘geografisch’ op de laatste plaats van Noord-Oost-Brabant.
Water betekent sinds mensenheugnis ‘handel drijven’ . De Hertog van
Brabant coverde vier steden : Leuven, Antwerpen, Brussel…en Den Bosch.

De véle belegeringen in vroegere tijden hebben vele bouwwerken en relicten
nagelaten. Er is een renaissance’kerk uit 1533 en Jeroen Bosch prikte vele
indrukken. De Kruisbroeders hadden er een klooster en de kettingbogen
aan de bruggen zeggen veel over sterke ambachtslui en vakmannen.
Er valt de naam ‘Singelwater’ met waterlelies en er is een Byzantijns refugiehuis. 120 ha natuurgebied zullen je graag verwelkomen en biedt
zelfs vanop het water een prachtig panorama. Je wordt best wel herinnerd
aan het Spaanse Rijk en Hertog Hendrik… ook het Voldersgat..van de
vilters en wevers.

We sluiten de (pers-)reis af in de Barrique een absoluut mekka voor de levensgenieter, met een speciale proeverij.
Het is een waarlijke revelatie daar, een professioneel begeleide degustatie
rond witte, hetzij zwarte truffel…of gerechtjes verrijkt met truffelolie.
Noteer het verschil tussen synthetische en échte producten.
En de smaakvervloeiing wordt er eerlijk oprecht toegelicht en begeleid.

Met de ‘draagsteden’ Den Bosch én Oss,…heus niet zover voorbij
Valkenswaard, Eindhoven, Tilburg…fluister het aanbod tegen àlle toeristen en culinaire levensgenieters in België, Vlaanderen, de Euregio Maas-Rijn…
Go for it!

s’Hertogenbosch in Noord-Brabant culinair omwentelen?

’s Ht…’sH…hou het stil én…vertel het alleen tegen je beste (culinaire) vrienden!?

INFO : * +31 736 149 986

redactie www.frankcraemers.be, * 0474/98 37 91

==>> http://us14.campaign-archive1.com/?u=f79684dc8e7a3997a924a8d73&id=1edb4ba9be&e=3328bc0cf4